In een gemiddeld Nederlands huishouden komen steeds meer elektrische apparaten voor. Om deze apparaten te kunnen gebruiken, sluit u ze aan op het elektriciteitsnetwerk. Hiervoor steekt u de stekker in het stopcontact. Ondanks dat u dagelijks stroom gebruikt, weet u er mogelijk weinig tot niets van. Wat dat betreft bent u hier aan het juiste adres. In deze tekst vertellen wij u namelijk alles over elektrische stroom.
Waarom stroom niet hetzelfde is als elektriciteit
Voor veel mensen is stroom en elektriciteit hetzelfde. Dit is begrijpelijk, want u neemt stroom af via het elektriciteitsnetwerk. Wanneer we deze twee begrippen wetenschappelijk benaderen, hebben deze een andere betekenis. De wetenschap ziet elektriciteit namelijk als een natuurverschijnsel, zoals bliksem. Stroom wordt niet door de natuur opgewekt, maar door mensen en machines. Vandaar dat men het regelmatig elektrische stroom noemt.
Wat is het verschil tussen stroom en energie?
Om thuis stroom te gebruiken, sluit u een contract af bij een energieleverancier. De leverancier levert stroom af, waardoor uw elektrische apparaten werken. Denk nu niet direct dat stroom en energie ook hetzelfde zijn. Dit is namelijk niet het geval. Energie is namelijk een verzamelnaam voor verschillende soorten energie, waarvan stroom er eentje is. Een energieleverancier levert namelijk niet alleen stroom, maar bijvoorbeeld ook aardgas. Voor iedere energiesoort heeft u een aparte aansluiting in uw woning.
Groene vs. grijze stroom
Bij stroom maken we onderscheid tussen groene en grijze. Tegenwoordig ligt de nadruk meer en meer op de groene variant. De groene variant wordt opgewerkt met behulp van natuurlijke hulpbronnen, zoals zon, wind en water. Denk hierbij aan zonnepanelen, windmolens of waterkrachtcentrales. We spreken van de grijze variant wanneer het wordt opgewekt met behulp van fossiele brandstoffen. Het gaat dan bijvoorbeeld om aardgas, kernenergie en steenkool. Deze bronnen raken op den duur op en zijn tevens slecht voor het milieu.
Dag- en nachtstroom
Energieleveranciers maken onderscheid tussen dag- en nachtstroom. In het grootste deel van Nederland noemen we het gebruik die we tussen 07.00 en 23.00 uur gebruiken, dagstroom. Het gebruik vanaf 23.00 tot 06.00 uur heet nachtstroom. Het meeste verbruiken we tussen 07.00 en 23.00 uur, omdat veel Nederlanders overdag leven. Mede hierdoor is dagstroom iets duurder dan nachtstroom. Stroom die we op het weekend en feestdagen gebruiken valt overigens ook onder nachtstroom.
Stroom vergelijken
Wilt u stroom gebruiken? Dan sluit u een contract af bij een energieleverancier. Dit is makkelijker gezegd dan gedaan, want tegenwoordig zijn er talloze leveranciers waarbij u een contract af kunt sluiten. Zoekt u een (nieuw) energieleverancier? Maak dan altijd een vergelijking voordat u een contract afsluit. Uw energiekosten vallen namelijk een stuk lager uit wanneer u tijd steekt in een vergelijking. Vergelijken is daarom zeker de moeite waard.
Het vergelijken is tegenwoordig een stuk makkelijker dan vroeger. U hoeft nu namelijk niet meer de sites van de verschillende energieleveranciers te bezoeken. Nee, tegenwoordig vergelijkt u makkelijk en snel via een vergelijkingssite. Voor stroom vergelijken zijn er talloze websites. Zo kunt u onder andere terecht bij Pricewise of Independer. Op deze sites vergelijkt u energieleveranciers binnen de kortste keren met elkaar. Hierdoor weet u snel wat de goedkoopste energieleverancier is. Richt u overigens niet alleen maar tot de prijs, maar kijk ook naar de voorwaarden. Zodoende voorkomt u dat u spijt krijgt van uw keuze.
De prijs van stroom
De prijs van stroom wordt uitgedrukt in kilowattuur (kWh). Hoe meer kilowatt u verbruikt, des te hoger de energierekening uitvalt. Energieleveranciers brengen in 2020 tussen de 20 en 23 cent per kWh in rekening. Gemiddeld genomen ligt de prijs van stroom dit jaar op 0,2119 euro per kWh. Het gaat hier om een vast tarief, dat voor en jaar vast staat. 
Het bedrag dat u betaalt, bestaat niet alleen uit de kosten voor de stroom zelf. Nee, want hierin zijn ook belastingen en heffingen meegenomen. Zo bestaat de prijs per kWh voor 43 tot 49 procent uit energiebelasting.
Daarnaast krijgt u nog te maken met de belasting Opslag Duurzame Energie (ODE). De overheid heeft deze belasting ingevoerd om het opwekken van duurzame energie te stimuleren. Daarnaast wordt er nog 21 procent btw geheven over iedere kilowatt die u verbruikt. Een kale kilowatt kost u slechts 0,08 euro, maar dankzij de belastingen en heffingen betaalt u hier tussen de 20 en 23 cent voor.
Hoe werkt het eigenlijk?
Steekt u thuis de stekker van een elektrisch apparaat in het stopcontact? Dan neemt u stroom af. Maar hoe werkt het eigenlijk? Allereerst moet u weten dat een stroomkring altijd uit twee aansluitpunten bestaat. Het ene punt voert de stroom aan, het andere punt voert de stroom af. Om elektrische apparaten te gebruiken, moeten de aan- en afvoer met elkaar verbonden zijn. We spreken dan van een gesloten stroomkring, waarin het rond kan stromen. Hier dankt het zijn naam aan.
Stroom werkt niet zonder een verbinding van metaal. Vandaar dat de binnenkant van de draden vaak koper bevatten. Er kan ook een ander, dikker metaal in de draden zitten. Hoe dikker het draad, des te beter. Dunne metaaldraden geven namelijk meer weerstand, waardoor ze eerder heet worden. In het ergste geval smelt de metaaldraad hierdoor.
Op welke manieren wordt het opgewekt?
Stroom wordt tegenwoordig op allerlei manieren opgewerkt. Vroeger gebruikten we voornamelijk fossiele brandstoffen, zoals aardgas, steenkolen en kernenergie voor het opwekken. Dit is slecht voor het milieu en daarnaast zijn fossiele brandstoffen niet onuitputtelijk. Daarom wekken we het tegenwoordig ook op andere manieren op. Zo staan er steeds meer windmolens in Nederland. De wind zet de wieken van de molens in beweging en door de roterende beweging ontstaat stroom.
Daarnaast wekken we het steeds vaker op met behulp van zonnepanelen. Deze panelen zien we op meer en meer woningen in Nederland terug. Zonnepanelen vangen dag- en zonlicht op en zetten dit om in energie. Deze stroom gebruikt u zelf, waardoor u niet of nauwelijks meer afneemt van een energieleverancier. Wekt u meer op dan u verbruikt? Dan levert u dit terug aan het stroomnet. Hierdoor gebruik u niet alleen zelf duurzame stroom, maar profiteren andere mensen hier ook van.
Hoe gebruik ik minder energie?
Gebruikt u (te) veel? Dan valt uw energierekening hoog uit. Vindt u de rekening te hoog? Begin dan vandaag nog met besparen. De onderstaande 5 tips van Elektricien aan Huis helpen u hier ongetwijfeld een handje bij.
1) Kies voor ledverlichting
Heeft u thuis nog gloei- en spaarlampen? Vervang deze dan door ledverlichting. Ledlampen verbruiken namelijk zo’n 90 procent minder energie dan gloei- en spaarlampen.
2) Schakel apparaten volledig uit
Een apparaat dat stand-by staat, verbruikt stroom. Er brandt immers altijd een lampje. Kijkt u niet meer naar uw televisie? Schakel deze dan volledig uit en laat hem niet stand-by staan.
3) Voorkom sluimerstroom
Wilt u minder energie gebruiken? Haal stekkers van apparaten die u niet gebruikt dan uit het stopcontact. Een oplader van een telefoon gebruikt namelijk ook stroom wanneer deze niet aan een apparaat gekoppeld is.
4) Kijk naar energielabels
Apparaten krijgen een energielabel. Hoe beter dit label is, des te zuiniger het apparaat werkt. Zoekt u een nieuw elektrisch apparaat? Koop er dan eentje met minimaal energielabel A. U gebruikt dan automatisch minder dan bij lagere energielabels.
5) Leg zonnepanelen op uw dak
Door deze tip gebruikt u niet direct minder energie, maar u betaalt er wel minder voor. Met zonnepanelen wekt u namelijk zelf elektriciteit op. Zonnepanelen zijn duur in de aanschaf, maar op de lange termijn bespaart u er flink door.
