De meterkast van uw woning bestaat uit verschillende elementen. Denk bijvoorbeeld aan de losse schakelaars voor iedere groep binnen uw woning. Daarbij zijn er in de meterkast verschillende aardlekschakelaars of aardlekautomaten gemonteerd, die u beschermen tegen lekstroom en bijvoorbeeld een kortsluiting. Ook worden in de meterkast vaak verschillende aansluitingen voor andere voorzieningen gemonteerd. U kunt denken aan de aansluiting voor internet en televisie, de hoofdkraan voor de watervoorziening, enzovoorts. Onmisbaar in iedere meterkast is de hoofdschakelaar. Wat is het nut van dit onderdeel? In dit artikel leest u hier meer over. We beschrijven waar dit onderdeel voor dient en hoe u deze herkent.
Hoe ziet de hoofdschakelaar in de meterkast eruit?
De hoofdschakelaar, welke we ook wel lastschakelaar noemen, is relatief eenvoudig te herkennen. In de meeste meterkasten vindt u een grote zwarte knop, die u niet direct kan omdraaien. Rechts van de hoofdschakelaar zit bijvoorbeeld een klein plastic kapje, die iets omhoog moet worden gewipt om de hoofdschakelaar om te kunnen zetten. Het voorkomt dat uw kinderen met de hoofdschakelaar zouden kunnen gaan spelen, In sommige gevallen ziet de hoofdschakelaar van de meterkast eruit als een reguliere groep. Dit verschilt per meterkast.
In dit laatste geval gaat het vaak om twee of vier schakelaars, die met elkaar verbonden zijn. Zou u de ene schakelaar uitschakelen, dan schakelt de andere schakelaar ook direct uit. Het aantal elementen van deze schakelaar is afhankelijk van het aantal polen. Een hoofdschakelaar wordt ook wel vergeleken met een cartridge voor de printer.
Waarvoor dient de hoofdschakelaar?
Met een hoofdschakelaar in de meterkast is het mogelijk om alle elektrische apparaten in huis in een keer uit te schakelen. Het voornaamste doel van dit onderdeel is het reguleren van het stroomnetwerk binnen uw woning. Hiermee staat de hoofdschakelaar boven de schakelaar van de verschillende groepen in huis. Het kan immers ook voorkomen, dat enkel de schakelaar van een individuele groep omspringt bij een kortsluiting of lekstroom.
Naast het feit dat een hoofdschakelaar een regulerende werking heeft, kunt u de hoofdschakelaar zelf omzetten als u met de elektra in huis aan de slag gaat. Het voorkomt dat u bij uw werkzaamheden een schok krijgt. Vergelijk het met het omzetten van een losse groep in de meterkast. Het verschil zit in het feit dat de hoofdschakelaar alle groepen uitschakelt.
Verschil tussen hoofdschakelaar met 2 en 4 polen
Zoals reeds beschreven, gebruikt u de hoofdschakelaar in verschillende soorten. Een hoofdschakelaar met twee elementen, de twee polen, is geschikt voor een 1-fase aansluiting. Woningen met een 3-fase aansluiting, vaak nieuwbouwwoningen of sterk gerenoveerde huizen, beschikken over een hoofdschakelaar met vier polen.
Een hoofdschakelaar is verplicht in Nederland
Voor woningen waarvoor na 2005 een bouwvergunning afgegeven is, geldt dat het opnemen van een hoofdschakelaar in de meterkast verplicht is. Datzelfde geldt voor woningen die na 2005 sterk gerenoveerd zijn. Het gaat hierbij om renovaties waarvoor u een bouwvergunning moet aanvragen. De exacte regels rondom de hoofdschakelaar zijn vastgelegd in de NEN 2768-norm. Hierin staan ook andere eisen voor de meterkast. Overigens betekent de huidige regelgeving niet, dat het bij oudere woningen niet noodzakelijk is om een hoofdschakelaar te gebruiken. De hoofdschakelaar maakt uw woning veiliger en verkleint de kans op brand in huis.
Hoe installeert u een hoofdschakelaar?
Het installeren van een hoofdschakelaar is geen eenvoudige klus. U werkt met een groot vermogen, zeker bij een hoofdschakelaar met vier polen. Het is om deze reden sterk aan te raden om voor het aansluiten van de hoofdschakelaar een elektricien in te schakelen. Zelf aan de slag gaan met wijzigingen aan de groepenkast in de meterkast wordt sterk afgeraden. Niet alleen omdat u het risico loopt op lichamelijk letsel of schade aan uw woning. Ook is de kans relatief groot, dat u niet direct voldoet aan de eisen zoals deze in de NEN 2768-norm zijn vastgelegd. Bij brand wordt schade mogelijk niet vergoed, als achteraf blijkt dat uw meterkast niet aan de gestelde normen voldeed.
Een elektricien beschikt over de kennis en ervaring om de hoofdschakelaar voor u te kunnen plaatsen. U kunt het plaatsen van een hoofdschakelaar combineren met het vervangen van de 1-fase aansluiting voor een 3-fase aansluiting. Dit is onder meer interessant, wanneer u een inductiekookplaat wilt gaan gebruiken in de toekomst.
NEN-normen voor de meterkast
Eerder las u al dat de meterkast moet voldoen aan de NEN 2768-norm, als hier een bouwvergunning voor is aangevraagd na 2005. Ook voor woningen die sterk gerenoveerd zijn na 2005 is het verplicht om te voldoen aan deze norm. Naast de NEN 2768-norm gelden er diverse andere regels en eisen. Kijk bijvoorbeeld ook naar de NEN 1010-norm, waarin is vastgelegd hoe een laagspanningsinstallatie moet worden aangesloten. Voor groepenkast geldt daarbij ook de NEN-EN-IEC 61439-3 norm. Belangrijk onderdeel hiervan is dat groepenkasten en componenten hiervan voorzien moeten zijn van een CE-keurmerk.
